Hicretin altıncı ili. Medinede alicenab ve cefalı bir ailede qız uşağı dünyaya geldi. Bu qız uşağı insanlığın tarixini deyişmekde böyük rol oynayacaqdı. O, dünyaya geldikden sonra deyerli anası Hezret Fatime (e) öz heyat yoldaşı Hezret Eliden (e) bu qız üçün gözel bir ad qoymasını xahiş edir. Hezret Eli (e) ise diger övladları kimi bu övladına da Babası Peyğemberin (s) ad vermesini isteyir. Ve belelikle, mübarek Babası bu qıza Zeyneb adını verir. Zeyneb cennetde bir bulağın adıdır. Hezret Mühemmed (s) Zeyneb kimi temiz bir qız uşağının, nevesinin dünyaya gelmesine çox sevinmişdi. Eslinde o Hezret qadınlara ve xüsusile de qız uşaqlarına çox diqqet ayırırdı.
Hezret Zeyneb atasının rehberlikden tecrid olunaraq, evde oturmağa mecbur edilmesine hele kiçik yaşlarında şahid oldu. Halbuki atasının her kesden daha edaletli ve Hezret Resulallahın (s) yerinde oturmağa heqiqi leyaqete malik oduğunu bilirdi. Beli, bu hadiseler Hezret Zeynebin şexsiyyetinin formalaşmasında böyük bir tesir qoyur ve o, bu neticeni çıxardı ki, mesuliyyetli olan qadın, kişi, her kes şerait ne olursa-olsun elinden alınan haqqını geri almaq üçün daim mübarizeye qalxmalı ve haqqını müdafie etmelidir.
Hezret Zeyneb emisi oğlu Abdullah ile evlenmişdi. Bu evlilikden iki uşağı olmuşdu. O, her iki oğlunu haqqın müdafiesi uğrunda şehid verdi...
Hezret Fatimenin Medinede atasının mescidinde söylediyi nitqi, Hezret Zeynebin (e) Kufe şeherinde ve melun Yezidin sarayında söylediyi nitqiyle müqayise etdikde, Fatimenin (s.e) düşünce sisteminin ve sosial meseleler qarşısındakı davranışınm Zeynebde (s.e) mühüm tesirler qoyduğunu açıq-aydın göre bilerik. Çünki Fatime (e) qızı Zeynebe inancın temelini ve esaslarını öyretmişdi. Tarix boyu haqq ve edalet isteyenlerin başına gelenleri Zeynebe xatırlatmışdı. O, qızına insanlardan ibaret olan cemiyyeti xurafatdan ve sinfi ayırmalardan xilas etmek üçün nece mübarize etdiklerini, çetinliklerle üzleşdiklerini, hansı tebeqenin müxalifliyi ile qarşılaşdıqlarını ve eslinde Peyğemberle zorba ve hiyleger siyasetçilerin müxalifet etdiklerini Hezret Mühemmedin de onlara qarşı Allahın emrleri ile mübarize apardığını bir-bir izah etmişdi.
Hezret Eli (e) bir çox sahelerde, hetta bir-birine zidd sahelerde qehreman ve benzersiz idi. O, bir düşünce adamıydı, böyük ideallar barede fikirleşerdi, ilk üç xelifenin etiraf etdikleri kimi, "Canlı Quran", yerin altından tutmuş semavi elmlere qeder, kainatın zahiri ve gizli elmlerine malik olan kes idi. Meger bele bir insanı xilafetden uzaq tutmaq İslama zerbe deyildimi? Hezret Elinin (e) sakit durması ise (daxili savaşını nezere almasaq) bir ince gül misallı olan İslamın zerer göreceyinden qorxması idi. Çünki Hezret Eli (e) bilirdi ki, o şertler ile öz xilafetini almaq üçün israr etse, xoşa gelmeyen hadiseler baş verecek ve Peyğemberin (s) çekdiyi zehmetler ve İslam üçün tökülen qanlar heder olacaqdı.
Halbuki alemlerin Rebbi "Ey Mühemmed! Onlara de ki, men bu qeder tebliğatın qarşılığı olaraq sizden heç ne istemirem, istediyim yalnız odur ki, ev ehlimi, Ehli-beytimi sevesiniz (onlara itaet edesiniz)" -deye, buyurmuşdur. Teessüf ki, iman getirenlerin çoxu dilde iqrar etmiş, ancaq qelbde iman getirmemişdi.
Bu hadiselerin hamısına Elinin (e) eziz qızı Zeyneb de şahid olmuşdur. Bunların her biri Zeyneb kimi düşünen ve mesuliyyet sahibi bir insan üçün böyük bir derd ve imtahandır. Çünki elm ve teqva sahibi olan atası susmağa mecbur edilmiş, o da böyük deyerleri qorumaq üçün, özü mehrum qalmaq bahasına olsa bele, qaranlıqlar, derdler içinde sebr etmişdir.
İlk üç xelifenin zamanında qaydaların Peyğemberin (s) sünneti istiqametinde icra edilmesi yerine, hetta qebileler arası ixtilafa da yol açmışdı. Yeni özbaşınalıqlar Osmanın ölmesine sebeb olmuşdur. İnsanlar İslamın evvelki illerine yadlaşsa da, İmam Eliden (e) böyük bir inadla hakimiyyeti qebul etmesini isteyirdiler. O Hezret de evvel qebul etmemiş, sonra da qebul etmek mecburiyyetinde qalmışdı.
Hicretin ikinci ilinde Hezret Zeyneb atasının şehadetinin şahidi oldu. Ele bir ata ki, dağlar qeder ezemetliydi. Hezret Elinin şehadeti yalnız ailesini deyil, bütün sevenlerini derinden sarsıtmışdı. Hezret Zeynebi kederlendiren bir hadise de İmam Hesenin (e) Müaviyeye qarşı apardığı mübarizeydi. İmamın ordusunun önde gedenleri dini dünyaya sataraq pul qarşılığında mövqelerini deyişmeleri ve bu hereketin esasında ordunun qalan esgerlerinin imamın xanımlarına aid olan zinet eşyalarını oğurlamaları qüsselerini daha da artırmışdı.
İmam Hesenin (e) heyat yoldaşı Cüdde terefinden zeherlenerek şehid edilmesine ve çekdiyi derdlere Xanım Zeyneb (e) şahid olmuşdu. Bundan evvel de Ceddi Peyğemberin (s) anası ve ümmetin anası Xanım Fatimenin (e) vefat etmesi, eziz atasının xevaricler terefınden canice şehid edilmesi, sonra ise heyat yoldaşının vefatı Zeynebi (e) taqetsiz qoymuşdu. Zeyneb (e) üçün en böyük derd ise qardaşının şehadetinden sonra Müaviyenin zülmünü davam etdirerek, fasiq oğlu Yezidi seltenetinin varisi etmesi olmuşdur.
Müaviye bir çox cinayet işletdikden sonra öldü. Müaviyeden sonra fasiq oğlu Yezid, İmam Hüseynden (e) beyet almağa qerar verir. İmama edilen beyet teklifi qarşılığında, Hezret bele buyurur: "Yezid kimisi ümmetin başına keçerse, İslam mehv olub geder". İmam kufelilerin devetini qebul ederek bir qrup yaxını ile Medineden Mekkeye doğru yola çıxmışdı. Hezret Zeyneb de bu karvanda qardaşı ile birlikdeydi ve özünü böyük bir vezife üçün hazırlayırdı. Teessüf ki, o acı günler başlayırdı, meherremin birinci günü başlayan iztirab yolçuluğu onuncu gün olan Aşura günü sona çatmışdı ve fasiqler zahiren qalib gelse de, ancaq könülde meğlub olmuşdular. Hezret Zeyneb Kerbela qehremanlarının mübarizesine şahid olmuşdu ve hetta özünün iki oğlu da bu meydanda merdane savaşaraq şehadete yükselmişdi. Hezret Zeyneb edilen bütün haqsızlıqları ve qeddarlıqları öz gözleri ile görürdü. Ancaq her şeye sebrle dözürdü. Hezret Zeynebin esl derdi Kerbeladan sonra başlanmışdı. Yezidin esgerleri bu qeder insanları şehid etmekle rahatlanmamış, geride qalan müdafiesiz qadınlara ve uşaqlara aid bütün deyerli eşyalara qenimet adından el qoymuşlar ve çadırları yandırmışlar.
Orada yalnız her şeyleri elinden alınmış Ehli-beyt qadınları ve yetim uşaqlar qalmışdı. Hezret Zeynebin mesuliyyeti indi başlayırdı. Çünki İmam Hüseynin şehadetinden sonra ailenin başına keçmişdi. Fatime kimi bir ananın qızı olan Zeyneb Kerbela hadisesinden sonra Peyğemberin (s) "Cihadın en üstünü zalımın qarşısında haqqı söylemekdir" hedisine emel etmişdi. Bunu Yezidin hüzuruna çıxarıldıqda söylediyi nitq ile isbatlamışdı. Kufe ve Şamda xalqa etdiyi xütbeler sayesinde Yezid hökumetinin sonunu hazırlamış ve beyinlere yeniden gerçek İslamı doğru olaraq qebulunu temin etmişdi. Çekdiyi derdlere baxmayaraq, Zeyneb (e) Medine qadınlarına da öyüdler vermiş, onlara qadın mesuliyyetinin sadece uşağa baxmaq, paltar ve ya qab yumaqdan ibaret olmadığını söylemişdi. Qadın bir insan olaraq ictimai münasibetlerde mühüm rol oynamalıdır ve öncüllük etmelidir.
Kişi qadın sayesinde merac ede biler. İslam hem qadına ve hem de kişiye eyni hüquqlu olduğunu vurğulayır. Hem qadını, hem de kişini insan olaraq qebul edir. İnsanın insanlığı ile bağlı qayda-qanunlarda İslam qadınla kişiye heç bir ferq qoymur. Onsuz da İslamda qadın ve kişi insan olma cehetlerine göre beraberdirler. Qadına insanlıq deyerini veren din mehz İslamdır. Ancaq teessüfler olsun ki, beşeri bir sistemler üçün bunu demek mümkün deyildir. Yalnız İslam, yuxarıda bildirdiyimiz kimi, qadına böyük deyer vermişdir. Nümune olaraq eziz Peyğemberimizin (s) xanımlarına, qızlarına ve nevelerine qarşı gösterdiyi sevgini demek kifayetdir. Hezret Fatimenin heyatını araşdırdıqda onun heqiqi bir qadın, heyat yoldaşı ve bir ana olduğunu görürük. Ele bir ana ki, qızını şeraitin pis olmasına baxmayaraq gözel bir şekilde terbiye edib onu heqiqi bir mübariz insan kimi böyütdü. Xoş bele ananın halına, ele deyilmi, ey onun yolunu gedenler!?